Sinüzit Nasıl Oluşuyor?

Sürekli baş ağrısı çekiyorsanız bunun bir nedeni de sinüzit olabilir. Sinüs nedir? Sinüsler kafa kemiklerinin içine yerleşen ve ağızları (yani kanalları ) burun içine açılan içi hava dolu kemik boşluklarıdır. Doğumdan sonra bir kısmı (ethmoid ve maksiler sinüsler ) oluşmuştur, diğerleri sonradan oluşuyor ( sfenoid ve frontal sinüsler ) ve ergenlikte tamamlanıyor. Sesin tınısını ve karakterini sağlamasının yanı sıra burundan geçen havanın nemlenmesine, vücut ısısına yaklaşmasına, içi hava dolu olduğu için kafanın ağırlığını azaltıp (sinüzit hastalarının başımda bir ağırlık hissetmeleri ) başın dik durmasına yardımcı oluyorlar. Sinüzit nasıl oluşuyor? Sinüs boşluklarını kaplayan mukozanın viral, bakteriyel ve mantar gibi etkenlerle iltihaplanmasına sinüzit deniyor. Sinüzitler 2 haftadan kısa sürerse akut sinüzit, 2 ile 12 hafta arası sürerse subakut sinüzit, 12 haftadan uzun sürerse kronik sinüzit olarak adlandırılıyor. Sinüzit oluşumunu etkileyen en önemli faktörler; bağışıklık sistemi ile buna bağlı sık üst solunum yolu enfeksiyonları, burun ve sinüs anatomisi (burun kemiği veya kıkırdağının eğri olması burun eti büyüklüğü veya sinüs kanallarının kapalı olması, burun ve sinüs tümörleri), özellikle çocuklarda geniz eti büyüklüğü, alerjik rinit ve kirli hava (sigara) sayılabilir. Sinüzit belirtileri neler? Sinüzitin en önemli belirtileri geçirilen bir nezle veya grip sonrasında; Göz ve yüz çevresinde zonklayıcı bir baş ağrısı Burun tıkanıklığı Burun ve genizden sarı yeşil renkli akıntı Boğaz ağrısı Ağız kokusu koku ve tat bozukluğu Hafif ateş Halsizlik ve adaptasyon güçlüğü Çocuklarda bunların yanında iştahsızlık, öksürük, bulantı ile kusma şikayetleri olabiliyor. Unutulmaması gereken en önemli nokta, her baş ağrısının sinüzit olmaması. Baş ağrılarının en fazla yüzde 10’u sinüzite bağlı oluyor. Sinüzit çok sinsi bir hastalık, yukarda yer alan şikayet ve belirtilerin bazen birkaçı olabiliyor, fakat muayenede her şey normal gözükebiliyor. Sinüzit en sık hangi mevsimde görülüyor? Sinüzit tüm mevsimlerde görülse de, en sık kış aylarında ortaya çıkıyor. Bu nedenle kış aylarında başlayan soğuk algınlığından 4-5 gün sonra ortaya koyu renkli burun akıntısı ya da burun akıntısının aniden durması ve başlayan baş ağrısı sinüziti düşündürmeli. Sinüzit yaşantımızı nasıl etkiliyor? Sinüzit yaşam kalitemizi çok etkiliyor ; hastalar “başım zonkluyor, kafamı hissetmiyorum” , “işime konsantre olamıyorum”, “ağzımın tadı bozuldu, kokuları az alıyorum”, “burnum çok akıyor veya akmıyor”, “ağzımda kötü kokular var” , “öksürüyorum” şeklinde tanımlamalar yapıyor ve hastayı muayene etmeden bile ön tanının konulmasına yardımcı oluyorlar. Sinüzitten nasıl korunmalı? Bütün enfeksiyon hastalıklarında esas olan korunmak.Üst solunum yolu enfeksiyonları hava ve damlacık yoluyla yayıldığı için insanların yoğun olduğu alışveriş merkezleri, toplu taşıma araçları ,asansör ve kapalı ortamlarda dikkatli olmak, yaşam alanlarımızı havalandırmak önemli. Şüpheli durumlarda da hemen önlem almalı ,bağışıklık sistemimizi destekleyecek tarzda beslenmeliyiz. Kısa vadeli önlemlerin yanında eğer anatomik olarak burun kemiği eğriliği, burun eti büyüklüğü, geniz eti büyüklüğü veya alerji tedavisini yaptırmalıyız. Sinüzit nasıl tedavi ediliyor? Sinüzit medikal veya cerrahi tedaviye çok iyi yanıt veren bir hastalık. Akut sinüzitler genellikle ilaç tedavisi ile iyileştiriliyor. Burada en önemli ilaç antibiyotiklerdir ve hastalığın şiddetine göre kullanım süreleri 10 ile 21 gün arasında değişiyor. Süreyi belirlemede en önemli kriter ise sarı yeşil burun akıntısının geçmesinden sonra en az 7 gün daha antibiyotik kullanılması. Uzun süreli ilaç kullanılması hastalara zor gelebiliyor, fakat kullanılmadığında sinüzit tekrar edebiliyor ve kronikleşebiliyor. Tedavide burun açıcı spreyler ve soğuk algınlığı hapları, alerji hapları ve spreyleri, burun ile sinüs yıkama sıvıları ve spreylerinden faydalanılıyor. Kronik sinüzitler ise öncelikle ilaç tedavisi ile tedavi edilmeli, fakat dirençli vakalarda ve tekrarlayan durumlarda cerrahi tedavi düşünülmeli. Radyolojik olarak sinüs içinde mukozal kalınlaşmalar, iltihap, mukosel ve sinüs kanalları kapanmış ise mutlaka “ fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi “ ( FESS ameliyatı ) yapılmalı. Cerrahi tedavide başarı şansı yüzde 90 civarında oluyor. Hasatların en çok sordukları şey, sinüzitin ameliyat sonrasında tekrar edip etmediği oluyor. Bu durum burun içi ve sinüs polipli olgularda olabiliyor ve yüzde 30 oranında nüks edebilme ihtimali mevcut. Sinüzit ameliyatları çocukluk yaşlarında yapılabiliyor. Ameliyat genellikle sinüslerin hepsinin oluştuğu 13-14 yaşlarından sonra olmalı . Çocuklarda burnun küçük dar ve önemli yapıların yakın olması, ameliyatlarının dikkatli ve sınırlı yapılmasını gerektiriyor. Nüks ve anatominin zor olduğu vakalarda navigasyon BT eşliğinde daha güvenli yöntemler kullanılabiliyor.