Tribulus Terrestris (Demir Dikeni) Nedir? Faydaları Nelerdir?

Günümüzde kullanılan besin takviyelerinin birçoğu eski çağlarda tedavi amaçlı kullanılan bitkilerden oluşmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilen ve aslında bir yabani ot olan demir dikeni de geçmişte tıbbi amaçlarla sağlığa katkı sağlaması için kullanılan bitkilerden biri. Demir dikeni bitkisinin hem yaprakları, hem kökü hem de meyvesi tıbbi amaçlarla kullanılmış ve günümüzde de besin takviyesi olarak ya da çaylarda kullanılmaya devam etmekte. Ülkemizde de şifa amacıyla bitki kullanımı yaygındır ve demir dikeni bitkisi de bunlardan biridir. Alternatif ve geleneksel tıp uygulamalarında oldukça yaygın kullanım alanına sahip bir bitki olan demir dikeni tip II diyabet, kolesterol ve hormonlar üzerine etkisiyle pek çok alanda fayda sağlayabildiği için tercih edilmektedir. Fakat bitkinin insanlar üzerinde yararlı etkisini gösteren çalışmalar henüz sınırlıdır. Kesin sonuçlar için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Tribulus nedir? Tribulus terrestris halk arasında “çoban çökerten otu ya da demir dikeni” olarak da bilinir. Küçük yapraklı bir bitkidir. Dünyada Çin ve Asya başta olmak üzere Avrupa, Afrika ve Orta Doğu’nun bazı bölgeleri gibi pek çok farklı yerde yetişmektedir. Demir dikeni bitkisinin hem kökü hem de meyvesi tedaviler için geçmişte kullanılmıştır. Günümüzde; tribulus terrestris, genel bir sağlık takviyesi olarak ve testosteron seviyelerini artırdığını iddia eden takviyelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Cinsel işlev bozuklukları, idrar sorunları, cilt problemleri, kas kütlesi artırımı, sperm kalitesi gibi birçok alanda faydaları olduğu düşünülmektedir. Orijinal tribulus ürünlerinin alerjen madde içermediği kanıtlanmıştır. Tribulus çağımızdaki mucizevi denebilecek bitkiden üretilen bir gıda takviyesidir. Vücudumuzdaki testosteron hormonunun yapısını bozmadan miktarını artırmaya yardımcı olabildiği düşünülmektedir.   Sporcuların ve yoğun fiziksel aktivite yapan kişilerin çoğunlukla tercih ettiği bir besin takviyesi olan tribulus; kas kütlesini artırmaya, protein sentezini uyarmaya, testosteron seviyesini yükseltmeye yarar. Kesin kanıtlanmış bir sonucu olmamakla birlikte tribulus takviyesinin kas güçlenmesine de katkı sağladığı düşünülmektedir. Azot dengesi sağlayarak liflerinizin yoğun antrenman sonrasındaki kas yenilemesini ve iyileşmesini hızlandırabilir. Kasların tam anlamıyla dinlenebilmesi için gerekli olan 24 – 48 saat süre, tribulus takviyesiyle birlikte 12 saate düşebilir. Yani çok daha kısa zamanda kaslarınız tam anlamıyla dinlenebilir ki bu da spor performansınızı artırabilir. Vücudunuz çok daha hızlı çalışır. All Star Health web sitesinin 212 erkek üzerinde yaptığı bir araştırmada çıkan sonuçlara göre; 35 yaşını geçmiş kişilerin testosteron seviyeleri düşmeye başlamaktadır. Bunun önüne geçebilmek için tribulus takviyesinden faydalanılabileceği düşünülmektedir. Demir dikeni olarak bilinen tribulus içeriğindeki yüksek oranda saponin ile öne çıkmaktadır. Günümüzde demir dikeni takviyesi çoğunlukla testosteron seviyelerini artırdığını düşünüldüğü için özellikle erkekler tarafından çok sık kullanılmaktadır. Buna ek olarak spor yapan aktif kişiler için kas artırma ve yağ dokusunu azaltması için demir dikeni (Tribulus terrestris) takviyesi kullanıldığıyla karşılaşabiliyoruz. Ancak sporcularda yapılan araştırmalar kullanılan takviyenin vücut kompozisyonunda  ya da performanslarında direkt olarak herhangi bir fark yaratmadığını ortaya koymuştur.