Cumhuriyet Kurulduğunda Kaç İl Vardı?

Bazı bölgelerin il niteliğinde olmamasına kanaat getiren yüce meclis, 1926 yılında Çatalca, Dersim, Ergani, Beyoğlu, Gelibolu, Kozan, Muş, Oltu, Üsküdar ve Sivere gibi illeri ilçe yaptı.    Birçoğumuzun her daim ilçe olduğunu düşündüğü bu illerin de ilçe olması ile beraber, Türkiye’deki toplam il sayısı 62’ye düşmüş oldu. Bundan 1 yıl sonra Doğubeyazıt da aynı şekilde ilçe yapıldı ve il sayısı 61’e düştü.   Türkiye’de Kaç İlçe İl Oldu?   1929 tarihinde ise 3 yıl önce ilçe yapılan Muş, tekrardan il oldu fakat bu sefer de Bitlis ilçe yapıldı. Böylece il sayısı tekrar 61’de kalmış oldu.   1933 yılında Artvin, Aksaray, Cebelibereket, Hakkari ve Şebinkarahisar gibi illerin tamamı ilçe yapıldı ve Türkiye’deki il sayısı daha da düşerek 56’ya kadar ulaştı. Aynı sene Silifke ve Mersin ilçeleri birleşti ve ortaya Türkiye’nin 57. ili İçel çıkmış oldu. 1936 yılında daha önce ilçe yapılan Artvin, Dersim, Hakkari ve Bitlis’e ek olarak Bingöl’de il yapıldı. Dersim’in adı ise Tunceli olarak değişikliğe uğradı.   1936 yılında il sayısı tekrardan 62’ye yükselmiş oldu. Atatürk, vefat ettiğinde Türkiye’de 62 il vardı diyebiliriz. Atamızın vefatından sadece 1 yıl sonra Hatay Devleti Türkiye’ye il olarak katılma kararı aldı ve şehir sayısı 63 oldu. 14 yıl kadar uzun bir süre hiçbir il ve ilçenin statüsü değişmedi. Çok partili hayata geçiş ile beraber bu konu tekrar hızlandı. Bu hızda siyasilerin oy endişesinin de yeri büyüktür. 1953 yılında Uşak il oldu fakat buna karşın Kırşehir ilçe oldu. Doğal olarak Türkiye’deki toplam il sayısı değişmedi ve 63 olarak kaldı.   Bundan sadece 1 yıl sonra 1954’te ise Sakarya, Nevşehir ve Adıyaman şehir statüsü kazandı. İl sayısı 66 oldu. 1957 yılında Kırşehir tekrar il oldu ve il sayısı 67’ye yükseldi.   1957 ile 1989 yılları arasında illerde hiçbir değişik olmadı ve plakalar oluşturuldu. 1989 yılında ise daha önce ilçe yapılmış olan Aksaray ve Karaman, Bayburt ile Kırıkkale gibi 4 ilçe şehir oldu. Böylece şehir sayısı 71 oldu.   1990 yılında ise Batman ve Şırnak ilçeleri il statüsü kazandı ve Türkiye’deki toplam il sayısı 73 oldu. 1 yıl sonra Bartın, 2 yıl sonra da Iğdır ve Ardahan il yapıldı. Böylece il sayısı 76 oldu. 1995 yılında Kilis, Yalova ve Karabük il statüsü kazandı, 1996 yılında ise Osmaniye aramıza katıldı ve il sayısı 80 oldu. Son olarak Düzce, 1999 yılında 81. ilimiz olarak Cumhuriyetin son ili olma unvanını hala taşımaktadır.   Önümüzdeki yıllarda bir ilçenin il olması ile beklenmemektedir. Türkiye’de kaç ilçe il oldu sorusunun net bir cevabı yoktur zira bazı iller birçok kere ilçe olmuş ve tekrar il yapılmıştır. Ancak 1957 yılından sonra 14 il aramıza katılmıştır.