Şehrin geçmişi yaklaşık 3 bin 200 yıl öncesine uzanıyor. Romalılar, Bizanslılar, Bulgarlar ve Osmanlılar hüküm sürdüğü için şehirde birçok kültür barındığından tarihi yapılarda bu sentez açıkça görülebiliyor.

Osmanlı Devleti sonrasında bölge tekrar Bulgarlar tarafından alınmış. Bu yüzden çoklu kültür bir arada yaşamış ve bugünkü Türkiye ve Şumnu köyleri arasında yoğun bir göç trafiği yaşanmış.

Osmanlı tarihi açısından baktığımızda Şumnu 1389 yılında Çandarlı Ali Paşa tarafından Osmanlı egemenliğine katılmış ve bu tarihten itibaren bu bölgeye gönderilen çeşitli topluluklar olmuş.

Bulgaristan Şumnu Köyleri

Türk nüfusunun yoğun olduğu başlıca Bulgaristan Şumnu Köyleri
    • Kayalı-Dere Kamenyak
    • Karalar Çerna
    • Gürgenli Gabritsa
    • Akdere Byalareka
    • Sofular Vılnari
    • Kızılkaya Seytancık/Hitrin
    • Beş Tepe Pet Mogili Şumnu/Yenipazar
 

Bulgaristan Şumnu Akdere Köyü

İstanbul Beyazıt Kütüphanesi’nde Konya ve çevresinden o zamanki adı ile “Karamanoğulları Beyliğinden” Şumnu Akdere Köyü’ne sürgün gönderilen ailelerin padişah fermanları yer alıyor. Buradan da anlaşılıyor ki Şumnu Türklerinin soyu Anadolu Selçuklu Devleti’ne kadar uzanmaktadır.

Şumnu Sofular Köyü

Şumnu Sofular Köyü Bulgaristan’daki en eski Türk köylerinden biri. Doğal güzelliklerinin yanında spora yatkın (özellikle güreş) birçok göçmen ve Bulgar vatandaşına ev sahipliği yapmış.
Şumnu bölgesindeki Türk köylerini gezmek ortalama 5-6 saat süreceğinden Şumnu bölgesinde 1 günlük konaklayacaklar için bu bölgede yapılacak diğer şeyler ise şöyle:

Şumnu’da Gezilecek yerler

Şumnu’da gezilecek yerleri sıralayacak olursak;
    • Şumnu Kalesi
    • Bulgar Devleti Kurucuları Anıtı (1300 Yıl Bulgaristan Anıtı)
    • Tombul Cami
    • Saat Kulesi
    • Madara Atlısı
    • Eski Başkentler Pliska ve Veliki Preslav
    • Alfabe Kalesi
    • Demir Baba Tekkesi
 

Şumnu Kalesi, Şumnu’nun en eski yerleşim yeri. Şumnu’ya 3km uzaklıktaki bu kale günümüzde açık hava müzesi olarak hizmet veriyor.
Bulgar Devleti Kurucuları Anıtı’nı şehrin her yerinden görebilirsiniz. Bu anıt 681-927 yılları dönemini temsil eden bir anıt. 1981 yılında Bulgar Devleti’nin 1300. yılı için inşa edilmiş bir şehir simgesi. Anıt tepesinde bulunan aslan heykeli en dikkat çekici yanı. En tepesine ulaşmak için 1300 basamak çıkmanız gereken bu anıt Şumnu’yu kuşbakışı izlemenizi sağlıyor. Eğer merdivenlerden çıkmak istemezseniz araç kullanarak da ulaşabilirsiniz.

Şumnu Saat Kulesi 1740 yılında yapılmış. Saat kulesinin hemen önünde bir de taş işlemeli bir çeşme bulunuyor. Hatta bu Saat Kulesi’nin mermer kitabesinde eski Türkçe ile “Bu saat kulesini inşa eden usta, eserinin muhteşemliğini ve eşsizliğini kanıtlamıştır ki dünyada benzeri yoktur” yazıyor.

Tombul Camii Şumnu’da bulunan Osmanlı Eserleri arasında en dikkat çekeni. Camii aynı zamanda Şerif Halil Paşa Camii olarak da biliniyor. Merkezde bulunan bu camii 1744 yılında inşa edilmiş. Tombul Camii’nin önemli bir özelliği de Balkanlardaki ikinci büyük camii olması. Ayrıca bu camii “Ben sana paşa değil, adam olamazsın dedim” diyen babayı memnun etmek için yapılan camiidir. Şumnu’da bulunan Türkler hala bu camii de ibadetlerini gerçekleştiriyor.

Madara Atlısı, Şumnu şehrine 20 km uzaklıkta yer alan Madara Köyü’nde bulunuyor. Buraya ulaşmak için araba ya da tren kullanabilirsiniz. Madara Atlısı Heykeli kayaya oyulmuş bir heykel. 40 metrekarelik bir alanı kaplıyor. MS 710 yılına ait olduğu biliniyor. Anıttaki kişinin bir Trakya ünlüsü ya da Trakya Tanrısı olduğu söyleniyor. Madara Atlısı’nın Avrupa’daki tek taş kabartma heykeli olması büyük önem taşıyor. 1979 yılında UNESCO Dünya Mirası Anıtı listesine alındı.

Pliska, Şumnu şehrine yaklaşık 25 km uzaklıkta bulunan İlk Bulgar İmparatorluğu başkenti. Pliska aslında küçük bir kasaba. Taş duvarları, tarihi binaları ile sizi tarihin içine çeken bu kasaba Bizans İmparatorluğu tarafından yağmalanıp yıkılana kadar önemli bir başkentmiş. Pliska’ya gittiğinizde Kraliyet Sarayı, Bazilika ve duvar kalıntılarını gezebilirsiniz.

Alfabe Kalesi; Pliska Kalesi içinde yer alıyor. Kalenin bir bölümünde Ermeni heykeltıraş Bulgar Alfabesi ile çeşitli sanatsal çalışmalar yapmış ve burada sergileniyor. Veliki Preslav, Şumnu şehrinin güney batısında yer yaklaşık 20 km uzaklıkta yer alıyor. Veliki Preslav; Birinci Bulgar Krallığının Pliska’dan sonra ikinci başkenti. Burada Ulusal Tarih Müzesi bulunmaktadır. Ayrıca her sene Mayıs ayında “Preslav’da Bahar” adı altında bir festival düzenleniyor.

Demir Baba Tekkesi, Razgrad Kemallar ilçesinde bulunan Demir Baba Tekkesi Şumnu’dan yaklaşık 80km uzaklıkta bulunmaktadır. Buranın özelliği Bulgaristan Bektaşi Tekkelerine örnek olmasıdır.

Şumnu’da Bulunan Türk Köyleri

Osmanlı Devleti bölgede hakimiyetini kaybettikten sonra bazı köyler Türk Köyü olarak kalmıştır. Şumnu çevresinde eski zamanlardaki göçlerde Bektaşî ve Alevî yapısı olan köyler Abdallar, Işıklar, Sofular gibi köy isimlerini almışlardır.