Türkiye'nin Rusya ve İran ile anlaşmasının ardından İdlib'e yapılacak askeri sevkiyat için hazırlıklar sürüyor. Dün sınır bölgesine birçok askeri araç nakledildi. Türkiye şehre giderek çatışmasızlığı sürdürmeyi hedefliyor. Rejim güçleri ve şehirdeki unsurlarla herhangi bir çatışma planlanmıyor.
Türk ordusu neden İdlib'e gidiyor, şehirde hangi örgütler var, nihai amaç ne? Birlikte bakalım...
1. İdlib nerede bulunuyor, şehirdeki ve çevresindeki unsular kimler?
İdlib, Suriye'nin kuzeyinde ve Türkiye sınırında yer alan bir eyalet. İsyancı gruplar açısından kritik önemdeki Bab El Hava Sınır Kapısı da İdlib Eyaleti sınırlarında bulunuyor.
Eyalet, yine kuzeyde Kürt Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) denetimindeki Afrin sınırına dayanıyor.
İdlib şu anda Suriye'de, bütünüyle hükümet güçlerinin kontrolünün dışında yer alan tek eyalet.
2015 yılında, farklı isyancı güçlerin kurduğu, bünyesinde Nusra Cephesi ve Ahrar'uş Şam'ı da barındıran çatı örgütü Fetih Ordusu, eyaleti ele geçirmişti.
2. Şehir şu an hangi grubun kontrolünde?
2015'ten sonra İdlib, farklı gruplar tarafından ortak olarak yönetilmeye başlandı. Bu gruplar arasında en etkin olanları ise Nusra Cephesi ve Ahrar'uş Şam oldu.
2016'da adını Şam'ın Fethi Cephesi olarak değiştiren ve El Kaide'den ayrıldığını duyuran Nusra Cephesi, son süreçte başka cihatçı gruplarla birlikte Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) adında bir çatı örgütü kurdu.
Geçtiğimiz aylarda HTŞ ile Ahrar'uş Şam arasında yoğun çatışmalar yaşandı. Çatışmalar sonunda Ahrar'uş Şam İdlib merkezinden çekildi.
3. Herkesin merak ettiği soru: Türkiye İdlib'de ne yapacak?
TSK unsurları İdlib için belirlenen gerilimi azaltma bölgesinin sınırları içerisinde yer alacak. Görevleri, rejim ve yerel askeri unsurlar arasında büyük ölçüde korunan ateşkesin daha kalıcı hale getirmek olacak. Bu amaçla TSK unsurları, kontrol ve gözlem noktaları oluşturacak.
4. Sevkiyat herhangi bir gruba karşı yapılacak operasyon için mi gerçekleştiriliyor?
Askeri ve diplomatik kaynaklar, TSK unsurlarının eyleminin harekat değil intikal olduğuna dikkati çekiyor. İntikal sırasında ve sonrasında yerel unsurlar veya Esadrejimiyle çatışma amaçlanmıyor. Ancak TSK hazırlıklarını, olası tüm güvenlik risklerini dikkate alarak yaptı.
5. Çatışmasız bölge Türkiye açısından neden önemli?
Yerel sivil idare kayıtlarına göre İdlib’de 2 milyon 400 bin civarında yerli nüfus, yaklaşık 1,3 milyon da iç göçle gelmiş vatandaş barınıyor. Yaşanacak şiddetli bir çatışma olası bir göç dalgasını da beraberinde getireceğiz için Türkiye silahların susmasını istiyor.